ΖΩΗ - ΜΑΡΙΑ Τσινοπούλου
Οικονομολόγος
MA στη Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Πανεπιστήμιο του Durham
MA στην Τέχνη, Δίκαιο και Οικονομία, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος
Το Ινστιτούτο Αθηνών των Φιλελευθέρων Τεχνών (A.I.L.A.) είναι το πρώτο ίδρυμα του είδους του είναι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα, που ξεκίνησε το 2013, στην Αθήνα.
Ο κύριος σκοπός AILA είναι η επανίδρυση και την εκ νέου γοητεία της υποβαθμιστεί και υπό-τόνισε Liberal Arts στο νέο κόσμο / νεο-σύμπαν της παγκοσμιοποίησης και της κοινωνίας της γνώσης, κυρίως μέσω της πολιτιστικής, προγράμματα έρευνας και εκπαίδευσης.
AILA θα οργανώσει συνέδρια, διαλέξεις, εργαστήρια, προγράμματα κατάρτισης, της έρευνας και άλλων εκπαιδευτικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων για την προώθηση και την επίτευξη των στόχων της.
AILA διοργάνωσε την 1η του Συμποσίου στο 2017, στην Αθήνα.
Το θέμα του Συμποσίου ήταν <<Η κουκουβάγια της Αθηνάς: Liberal Arts στην Κοινωνία της Γνώσης>>.
Σε αυτό το Συμπόσιο ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη σημασία της <<η παιδεία της ψυχής>> στην εκ νέου εφεύρεση των ελεύθερων τεχνών Εκπαίδευσης.
AILA θα συμμετάσχουν σε δραστηριότητες και παρεμβάσεις που στοχεύουν στην προσέλκυση δημόσιο συμφέρον και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών για την τεράστια σημασία των Φιλελευθέρων Τεχνών στην εκπαίδευση της νεολαίας στη σύγχρονη εποχή μεταμοντερνισμού.
Όπως ο φιλόσοφος Αριστοτέλης είχε averred, “είναι σαφές ότι υπάρχει μια μορφή εκπαίδευσης στο οποίο θα πρέπει να εκπαιδευτεί αγόρια, όχι γιατί είναι χρήσιμο ή απαραίτητο, αλλά ως φιλελεύθερος και ευγενή” (Ο Αριστοτέλης «Πολιτική», 1338ένα: 31- 33)
Παύλος Χαραμής
Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων
Κυρίες και κύριοι,
Ευχαριστώ θερμά και συγχαίρω το Αθήνα Ινστιτούτο του Φιλελεύθερος Τεχνών για το πολύ ενδιαφέρον και καλά οργανωμένο συμπόσιο στο οποίο συμμετέχουμε σήμερα και ιδιαίτερα για την τιμητική για μας πρόσκληση.
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με μια υπόθεση. Ας φανταστούμε προς στιγμή ότι η γλαύκα της Αθηνάς άλλαζε ξαφνικά τους βιορυθμούς της και μας επισκεπτόταν πρωί πρωί εδώ, αυτό το εκλεκτό πάνελ και το εξίσου υποψιασμένο ακροατήριο. Τι άραγε θα μπορούσε να μας πει, τι θα μπορούσε να διαμειφθεί ανάμεσα σε μας και τη γλαύκα σε σχέση με το θέμα που μας απασχολεί, τις ελευθέριες τέχνες;
Πρώτα απ’ όλα θα μπορούσε να μας πει, υποθέτω, ότι το πολιτισμικό περιεχόμενο το οποίο εκείνη και το ιστορικό μας παρελθόν έχει συνεισφέρει στον παγκόσμιο πολιτισμό έχει μια αξία ανεκτίμητη και διαχρονική. Μια αξία που δεν πρέπει να απεμπολήσουμε ή να υποβαθμίσουμε ούτε στις σημερινές συνθήκες, όπως περιγράφηκαν από προηγούμενο χαιρετισμό.
Ένα δεύτερο που θα μπορούσε να προσθέσει είναι ότι ναι, και με ικανοποιητικό τρόπο, όλα τα σχέδια που εκπόνησε η UNESCO στην ιστορική της πορεία για το πρόγραμμα σπουδών της γενικής εκπαίδευσης συμπεριέλαβαν και τις ελευθέριες τέχνες ως βασικό στοιχείο ενός πολυδιάστατου και συνεκτικού σχολικού προγράμματος. Κι αυτό ασφαλώς δεν είναι καθόλου τυχαίο.
Ένα τρίτο, που η γλαύκα δεν θα μπορούσε να μας το βεβαιώσει για τους κλασικούς χρόνους, αλλά θα χαιρόταν να το ακούσει από μας σήμερα, είναι ότι, εφόσον η παιδεία στο πλαίσιο των δικαιωμάτων του ανθρώπου -και του παιδιού- είναι πλέον αναφαίρετο δικαίωμα, πέρα από το ότι ήταν και παραμένει και κοινωνικό αγαθό, συμπεριλαμβάνει, με αυτή τη δικαιωματική προσέγγιση, ταυτόσημα και αυτόχρημα και τις ελευθέριες τέχνες.
Εκείνο, τέλος, που θα έπρεπε να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου ανάμεσα στη γλαύκα και εμάς είναι ακριβώς το τι σημαίνει «ελευθέριες», δηλαδή ποια είναι τελικά η ουσία της ελευθεριότητας, όχι αυτής της κακόγουστης ελευθεριότητας που διακρίνουμε σήμερα, λ.χ., στα μέσα μαζικής επικοινωνίας, αλλά μιας ελευθεριότητας που φέρνει σε γόνιμη συνδιαλλαγή τη λογική με το συναίσθημα, τις λογικές με τις συναισθηματικές και κοινωνικές ανάγκες του ανθρώπου και τελικά λειτουργεί απελευθερωτικά. Και πράγματι, η τεχνολογική εξέλιξη παρέχει τη δυνατότητα και σε ένα ρομπότ να διευθύνει μια ορχήστρα και έναν σολίστ, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, αλλά θα ήταν άξιο ενδιαφέροντος να διερευνήσει κανείς ποια σύνθεση συναισθήματος και λογικής λειτουργεί εκείνη τη στιγμή μέσα σ’ αυτή την κατασκευή, το ρομπότ, και πόσο διαφορετική είναι η αντίστοιχη σύνθεση που θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε σε έναν Μητρόπουλο, για παράδειγμα, όταν διεύθυνε τη συμφωνική ορχήστρα της Νέας Υόρκης ή σε κάποιον άλλον εμπνευσμένο διευθυντή ορχήστρας.
Αυτό το ερώτημα νομίζω ότι βρίσκεται στον πυρήνα της σημερινής συνάντησής μας και επειδή τελευταία κυοφορούνται σημαντικές εξελίξεις στο πρόγραμμα σπουδών –αυτή τη στιγμή με επίκεντρο το Λύκειο, αλλά χωρίς να υποβαθμίζονται ή να παραμερίζονται οι άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης– θα ήταν σημαντικό από αυτή τη σύναξη να αποκομίσουμε ενδιαφέροντα συμπεράσματα και κατευθύνσεις για την πορεία αυτής της επιθυμητής σύζευξης.
Ευχαριστώ και εύχομαι καλές εργασίες.